Rowerem przez Powiat Radomszczański część 4

Rowerem przez Powiat Radomszczański (część 4)

O swoich podróżach turystycznych po powiecie radomszczańskim opowie Artur Szponder, z wykształcenia historyk i zamiłowania regionalista.

Zaczynamy naszą podróż.

W czwartej odsłonie cyklu w którym staram się przybliżyć Państwu zalety turystyczne Ziemi Radomszczańskiej oraz bliższych i dalszych okolic stolicy powiatu Radomska z perspektywy cyklisty turysty przybliżę Państwu trasę Rajdu rowerowego śladami Władysława Reymonta.

Ww. rajd odbył się w niedzielne popołudnie dn. 12 maja br. I został zorganizowany przez Gminę Kobiele Wielkie, Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Kobielach Wielkich oraz Kolarsko-Biegowy Klub Sportowy w Radomsku. Honorowy patronat nad rajdem objęło Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Radomsku. Ja natomiast miałem przyjemność opracować przebieg trasy oraz być przewodnikiem turystyczno-historycznym dla licznie przybyłych uczestników:

fot. radomszczańska.pl

 

Trasa rajdu została odrobinę zmodyfikowana i uległa skróceniu ze względu na znaczne ochłodzenie oraz w trosce o komfort uczestników, w tym artykule przybliżę Państwu zarys pierwotnie planowanej trasy (liczącej około 50-ciu kilometrów), tak by pominięte punkty można było uzupełnić:

 

1. Nieoficjalny start rajdu miał miejsce przy pomniku Noblisty znajdującego się na skwerze przy ul. Narutowicza z Radomsku, skąd uczestnicy w kilkunastoosobowych grupach pojechali w kierunku ul. Starowiejskiej i Suchej wsi do Strzałkowa, a dalej drogą powiatową do pod siedzibę GOKiS i Ławeczkę Reymonta w Kobielach Wielkich, gdzie miało miejsce oficjalne rozpoczęcie oraz krótka prelekcja na temat biografii Władysława Reymonta

Władysław Stanisław Reymont, a właściwie Stanisław (bo takie imię zapisano w akcie chrztu) urodził się w Kobielach Wielkich 7 maja 1867 roku. Był synem Józefa Rejmenta, organisty, który w okresie narodzin syna pracował w Kobielskiej parafii. Po roku rodzina przeniosła się do Tuszyna pod Łodzią. Talent do kreowania opowieści najprawdopodobniej odziedziczył po matce Antoninie z Kupczyńskich, gdyż tą jej cechę Reymont często podkreślał.

Władysław nie chciał zostać organistą jak ojciec, dlatego odebrał wykształcenie krawieckie zostając czeladnikiem. Później pracował na kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, a od 1894 utrzymywał się z pracy literackiej gdy przeprowadził się do Warszawy.

W 1900 roku uzyskał niezależność finansową, gdy otrzymał wysokie odszkodowania po wypadku kolejowym.

Reymont był pisarzem naturalistycznym, opisywał z reguły to co widział i czuł. Jego debiutem książkowym była wydana w 1895 roku „Pielgrzymka do Jasnej Góry”, i faktycznie brał on udział w pielgrzymce jako reporter. Z kolei pracując nad „Ziemią obiecaną” czasowa zamieszkał w Łodzi i przyglądał się rozwojowi przemysłu w tym mieście. Jak wiadomo, Reymont otrzymał literacką nagrodę nobla za powieść „Chłopi”, ta epopeja ludowa została wydana w latach 1904-1909, a nagrodę literat otrzymał w 1924 roku jako pierwszy w odrodzonej Polsce. Niestety długo nie nacieszył się wyróżnieniem, gdyż podupadły na zdrowiu autor zmarł z 5 na 6 grudnia 1925 roku w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Rok 2000 był ogłoszony Rokiem Reymontowskim.

fot. GOKiS w Kobielach Wielkich

 

 

2. Następnie uczestnicy udali się w kierunku Ujazdówka, po drodze mogąc przyjrzeć się XIX-wiecznemu dworkowi oraz zabytkowemu parkowi w Kobielach Wielkich:

Niestety budynek po pożarze sprzed kilku lat jest w stanie agonalnym, niewiele lepiej wygląda obecnie również park, którego chlubą były w przeszłości modrzewiowe aleje

 

3. Kolejnym punktem na Naszej trasie był Rezerwat przyrody Kobiele Wielkie, utworzony na obszarze blisko 64 ha w 1960 roku. Jest to fragment naturalnego lasu jodłowo-dębowo-sosnowego. Porastają go również brzozy, 100 letnie graby i 30 metrowe buki. Znaleźć tu można 300 gatunków roślin (w tym chronione: żebrowiec oraz narecznicę górską), oraz liczne ptaki (sikory, myszołowy, dudki, dzięcioły, puchacze). Następnie uczestnicy zrobili sobie krótką przerwę w świetlicy w Kobielach Małych:

fot. GOKiS w Kobielach Wielkich

 

 

4. Z racji tego, że ilość miejsc związanych z Władysławem Reymontem jest stosunkowo niewielka uczestnikom zostały przedstawione również interesujące miejsca pamięci. Po przerwie uczestnicy udali się w kierunku Olszynek, gdzie znajduje się nietypowa kapliczka ze śmigłem samolotowym, który został strącony podczas wojny obronnej w 1939 roku:

 

5. Następnym interesującym miejscem był grób poległego podczas starcia lotniczego na początku wrześnie 1939 roku Plut. Pchor. Mieczysława Mazura w polach pod wsią Karsy:

 

6. Następnie poprzez Przyborów i Brzezinki pojechaliśmy do Jasienia, gdzie przy pomniku ofiar walki z faszyzmem przybliżone zostały również informacje na temat Rezerwatu przyrody Jasień oraz Huty Szkła „Zajączek”:

Utworzony w 1958 roku rezerwatu o powierzchni 14,5ha powstał by chronić jedne z najstarszych drzew w Europie – cisy. Huta szkła natomiast powstała w 1823 roku i wytapiała szkło białe oraz zielone. Szlifiernia przy hucie nosiła nazwę „Zajączek” na cześć namiestnika Królestwa Kongresowego gen. Józefa Zajączka, który je wspierał pożyczkami rządowymi. Pierwszym właścicielem huty był prof. UW Wojciech Lange, od 1828 przeszła w ręce Fiszmanów. W 1889 roku w hucie wybuchł pożar, lecz ostateczny jej kres położyła I wojna światowa, została zlikwidowana w 1918 roku. Jej wyroby znajdują się w zbiorach radomszczańskiego Muzeum. Tradycje hutnicze Jasienia kontynuowała w późniejszych latach huta szkła „Rozalia”.

 

7. Kolejnym odcinkiem były drogi leśne za Chrostową prowadzące w kierunku Ojrzenia. Pod kapliczką w Gidlach przybliżona została historia „wyorania” figurki w 1516 roku oraz dzieje klasztoru Dominikanów. Corocznie w pierwszą niedzielę maja odbywa się tzw. kąpiółka, gdy jest ona obmywana w winie, na którą licznie przybywają do miejscowości wierni:

Stamtąd uczestnicy udali się na cmentarz, gdzie pochowani są dziadkowie Nobilisty – Gertruda oraz Walenty Rejment:

 

8. Pierwotnie kolejnym etapem miało być Pławno i znajdujący się w miejscowości Kirkut, natomiast rajd udał się w drogę powrotną po krótkiej przerwie na rynku w Gidlach w kierunku Podświerku:

 

9. Tam skręciliśmy w utwardzoną drogę leśną w kierunku kapliczki św. Jana Niepomucena z 1849 roku znajdującą się na skrzyżowaniu dróg w Orzechowie:

 

10. Rajd swój finisz miał w świetlicy w Orzechówku, gdzie na uczestników czekały przysmaki z grilla oraz pamiątkowe medale, które otrzymał każdy z cyklistów:

fot. GOKiS w Kobielach Wielkich

 

 

11. Po zakończeniu części oficjalnej uczestnicy grupami i indywidualnie odjechali w kierunku domów (a przybyli nie tylko z Radomska by wspólnie i aktywnie spędzić niedzielne popołudnie). Natomiast z miejsc wartych uwagi należy wymienić znajdujący się w Kobielach Wielkich obelisk w centrum z 1966 oraz pomnik w miejscu, gdzie stał dom w którym urodził się Władysław Reymont:

Tym sposobem zakończyliśmy Naszą podróż, zachęcam do osobistego przejechania proponowanej trasy oraz do obserwowania profilu Kolarsko-Biegowego Klubu Sportowego w Radomsku, gdyż przygotowywane są kolejne imprezy o charakterze turystycznym.

Zapraszam również do śledzenie portalu sportoweradomsko.pl w poszukiwaniu kolejnych części niniejszej serii.

Ps. Jeżeli zdjęcia nie pochodzą ze zbiorów autora jest to podane poniżej fotografii (nie wszystkie zostały wykonane podczas rajdu). Opisując miejsca podpierałem się wiedzą pochodzącą m.in. z portali radomsko24.pl, radomsk.pl, wikipedii oraz korzystałem z literatury regionalnej.